Johan Neeskens – Huyền thoại tiền vệ của bóng đá Hà Lan

Johan Neeskens là một trong những tiền vệ xuất sắc nhất lịch sử bóng đá,  biểu tượng của Hà Lan và “Bóng đá Tổng lực”. Cầu thủ đã cùng Ajax giành 3 cúp C1 liên tiếp (1971-1973), đưa Barcelona đến vinh quang, và giúp Hà Lan vào chung kết World Cup 1974 và 1978. Hãy cùng Socolive khám phá hành trình từ một cậu bé Hà Lan đến huyền thoại bất tử, người đã định hình bóng đá hiện đại.

Hành trình sự nghiệp CLB của Johan Neeskens

Johan Neeskens đã để lại dấu ấn sâu đậm tại các CLB hàng đầu châu Âu, từ Ajax đến Barcelona, với vai trò tiền vệ toàn năng. Dưới đây là những cột mốc quan trọng trong sự nghiệp CLB của ông.

Khởi đầu tại RCH Heemstede và Ajax

Sinh ngày 15/9/1951 tại Heemstede, Hà Lan, Johan Neeskens bắt đầu chơi bóng tại CLB địa phương RCH Heemstede từ năm 10 tuổi, nơi anh phát triển kỹ năng cơ bản và thể lực vượt trội. Năm 1968, anh gia nhập lò đào tạo Ajax, ra mắt đội một ngày 23/8/1970 trong trận thắng NEC Nijmegen 2-0 tại Eredivisie ở tuổi 18. Tại Ajax từ 1970 đến 1974, Neeskens chơi 124 trận, ghi 33 bàn, giành 3 chức vô địch Hà Lan (1970, 1972, 1973) và 3 cúp C1 liên tiếp (1971-1973). 

Trong đó trận chung kết cúp C1 1972, khi Ajax thắng Inter Milan 2-0 là điểm nhấn, với Neeskens ghi bàn từ chấm phạt đền. Dù chỉ cao 1m78, anh bù đắp bằng thể lực bền bỉ và tinh thần không ngại va chạm, được mệnh danh là “Johan thứ hai” bên cạnh Cruyff. Giai đoạn tại Ajax không chỉ là bệ phóng mà còn định hình Neeskens thành tiền vệ toàn năng, sẵn sàng chinh phục các thử thách lớn hơn ở Tây Ban Nha.

Bệ phóng từ Barcelona

Năm 1974, Neeskens chuyển đến Barcelona với giá 500.000 USD, tái hợp với Johan Cruyff và HLV Rinus Michels. Từ 1974 đến 1979, anh chơi 140 trận, ghi 35 bàn, giành cúp Nhà vua 1978 và cúp C2 1979 sau chiến thắng 4-3 trước Fortuna Düsseldorf. Neeskens ra mắt Barca ngày 1/9/1974 trong trận thắng Granada 3-1, ghi bàn đầu tiên vào lưới Real Madrid (thắng 2-0) tháng 10/1974. 

Tại Barcelona, Neeskens tiếp tục phát huy phong cách “Bóng đá Tổng lực”, với những pha tắc bóng quyết liệt và đường chuyền sáng tạo. Trận thắng Atlético Madrid 5-2 năm 1977, khi anh ghi cú đúp và kiến tạo, là minh chứng cho tài năng của anh. Dù không giành được La Liga, Neeskens được người hâm mộ Barca yêu mến vì tinh thần chiến đấu và sự cống hiến. 

Chinh phục Mỹ và giai đoạn cuối sự nghiệp

Năm 1979, Neeskens gia nhập New York Cosmos tại NASL, chơi 94 trận, ghi 17 bàn, giành 2 chức vô địch Soccer Bowl (1980, 1982). Anh ra mắt Cosmos ngày 25/8/1979 trong trận thắng Los Angeles Aztecs 3-2, phối hợp với Franz Beckenbauer. 

Sau Cosmos, anh trở lại Hà Lan, chơi cho Groningen (1984-1985) và Fort Lauderdale Strikers (1985-1987), trước khi giải nghệ năm 1991 tại FC Zug, Thụy Sĩ. Với hơn 400 trận và gần 100 bàn trong sự nghiệp CLB, Neeskens để lại di sản là một tiền vệ toàn năng, ảnh hưởng đến các thế hệ sau.

Giai đoạn cuối sự nghiệp cho thấy sự linh hoạt của Neeskens, từ đấu trường đỉnh cao châu Âu đến các giải đấu mới nổi ở Mỹ. Trận thắng Tampa Bay Rowdies 3-0 năm 1980 tại Cosmos, khi anh ghi bàn và kiến tạo cũng là điểm sáng. Dù không còn ở đỉnh cao phong độ, tinh thần chiến đấu của Neeskens vẫn khiến anh được kính trọng. Khi giải nghệ, ông được vinh danh là một trong những cầu thủ vĩ đại nhất lịch sử Ajax và Barcelona.

Đội tuyển Hà Lan: Linh hồn của Bóng đá Tổng lực

Neeskens là trụ cột của đội tuyển Hà Lan, ra sân 49 lần, ghi 17 bàn từ 1970 đến 1981. Tại World Cup 1974, anh đưa Hà Lan vào chung kết, ghi 5 bàn, bao gồm quả penalty trong trận gặp Tây Đức (thua 1-2). 

Đặc biệt, trận thắng Bulgaria 4-1 ở vòng bảng là điểm nhấn khi Neeskens ghi cú đúp và kiến tạo. Anh cũng góp phần đưa quê nhà vào chung kết World Cup 1978, nhưng thua Argentina 1-3 sau hiệp phụ. Với lối chơi năng động và khả năng tranh chấp, ông là hiện thân của “Bóng đá Tổng lực” do Johan Cruyff và Rinus Michels phát triển.

Johan Neeskens: Ảnh hưởng và vai trò sau sân cỏ

Sau khi giải nghệ năm 1991, Johan Neeskens chuyển sang vai trò huấn luyện và làm trợ lý cho Guus Hiddink tại đội tuyển Hà Lan (1996-1998), góp phần đưa Oranje vào bán kết World Cup 1998. Sau đó, ông hỗ trợ Frank Rijkaard tại Barcelona (2006-2008), giúp đội giành cúp C1 2006 với lối chơi tấn công rực rỡ. Ông cũng dẫn dắt các CLB như NEC Nijmegen (2000-2004) cũng như Mamelodi Sundowns (2011-2012), mang phong cách kỷ luật và sáng tạo vào công việc huấn luyện.

Ngoài huấn luyện, Neeskens là một nhà tư vấn bóng đá có tầm ảnh hưởng, chia sẻ kinh nghiệm qua các hội thảo tại Hà Lan cùng châu Âu. Ông thường xuyên tham gia các chương trình đào tạo trẻ của Ajax, nơi anh truyền cảm hứng cho các tài năng mới. 

Năm 2024, Neeskens xuất bản cuốn sách Total Midfield, kể lại hành trình sự nghiệp và tư duy chiến thuật, được các HLV như Erik ten Hag đánh giá cao. Với lối sống giản dị tại Amsterdam, ông vẫn giữ đam mê bóng đá, thường xuyên dự khán các trận đấu của Ajax và đóng góp ý kiến cho sự phát triển của bóng đá nước nhà. Ảnh hưởng của Neeskens vượt xa sân cỏ, định hình cách các tiền vệ hiện đại như Xavi hay Toni Kroos nhìn nhận vai trò của mình.

Kết luận

Johan Neeskens là huyền thoại tiền vệ của bóng đá Hà Lan, người đã làm rực cháy Ajax, Barcelona, và World Cup 1974. Từ Heemstede đến đỉnh cao châu Âu, hành trình của anh là câu chuyện về tài năng, ý chí, và sự cống hiến. Bạn yêu thích khoảnh khắc nào nhất của Neeskens? Hãy cùng chia sẻ ý kiến và cùng tôn vinh biểu tượng bất tử này.